Laparoskopi, cerrahlar tarafından cilt üzerinde büyük kesiler açmadan karın boşluğu ve pelvis içerisine ulaşılmasını sağlayan bir cerrahi tekniktir.
Minimal invaziv cerrahi olarak da bilinen laparoskopi, laparoskop adı verilen cihazlar ile yapılır. Laparoskop, uç kısmında yüksek çözünürlüklü kamera bulunan ışıklı ince bir tüptür ve karın ya da pelvis içinin rahatlıkla görülebilmesini sağlar. Kameradan elde edilen görüntüler bir monitör üzerine yansıtılır ve cerrah bu monitör üzerinden takip ederek işlemleri gerçekleştirir. Vücut içerisinin görülmesini sağlayan laparoskopun haricinde birkaç adet tüp benzeri aygıt ile de karın içerisinde gerçekleştirilecek işlemler yapılır. Normal şartlarda açık ameliyat yöntemi ile karın içerisinin net olarak görülebilmesi için büyük bir kesi açılması gerekirken laparoskopi tekniğinde yalnızca birkaç adet 1-1,5 cm boyutlarında kesiye gerek vardır. Komplikasyon riski, iyileşme süresi, ameliyat sonrası iz oluşumu gibi büyük avantajları beraberinde getirir. Önceleri yalnızca safra kesesi ameliyatları ve jinekolojik ameliyatlar için tercih edilen bu yöntem günümüzde karaciğer, bağırsaklar ve diğer birçok organ için teşhis ve tedavi amaçlı tercih edilir.
Laparoskopi Nasıl Yapılır?
Laparoskopi, genel anestezi altında yapılan bir ameliyattır. Hastaların ameliyat öncesinde anesteziye uygunluğuna bakılır. Ameliyattan 12 saat önce hasta yemek yemeyi ve su içmeyi kesmelidir. Ayrıca kan sulandırıcı ilaç kullanan bireylerden de ameliyattan birkaç gün önce bu ilaçları kullanmayı bırakmaları istenir. Ameliyata başlarken cerrah tarafından karın duvarında bir veya birkaç delik açılır. Bu deliklerden laparoskop, karın içerisini karbondioksit ile şişirmek için kullanılan tüp ve küçük cerrahi aletler yerleştirilir. Laparoskopik ameliyatlarda karın içerisi daha iyi bir görüş ve hareket alanı olması için karbondioksit gazı kullanılarak şişirilir. Sonrasında inceleme ve tedaviler kesiler kullanılarak yerleştirilen aletler ile gerçekleştirilir. Ameliyat bittiğinde karın içerisindeki karbondioksit gazı boşaltılır, aletler çıkarılarak kesilere dikiş atılır ve pansuman yapılır. Teşhis amaçlı uygulanan laparoskopik cerrahide işlem süresi genelde 30-60 dakika aralığındadır.Tedavi amaçlı laparoskopilerde ise yapılacak uygulamalara göre ameliyat süresi de değişkendir. Hastalar genelde aynı gün veya ertesi gün taburcu edilir. Laparoskopik cerrahi, minimal invaziv (az zararlı) bir operasyon olduğundan komplikasyon riski açık operasyonlara oranla çok daha düşüktür. Fakat cerrahi bir girişim olduğundan nadir de olsa enfeksiyon, kesiler çevresinde kanama ve morluk, anesteziye bağlı mide bulantısı ve kusma gibi komplikasyonlar olabilir. Bu ihtimaller nedeniyle hastalar genelde 24 saat müşahede altında tutulur. Bazı hastalarda enfeksiyon riskine karşılık antibiyotik tedavisi uygulanması tercih edilir.
Laparoskopinin Riskleri Nelerdir?
- Açık ameliyata oranla çok daha düşük bir ihtimal olsa da kanama ve damar yaralanmaları ile enfeksiyona maruz kalma durumları söz konusu olabilmektedir.
- Organ yaralanmaları söz konusu olabilmektedir.
- Ameliyat sonrasında kesi yerinin enfeksiyona maruz kalması.
Laparoskopi Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler?
İlk 12 saat sıvı gıdalar alınmalıdır (Su, meyve suları, ayran vb.). Bulantı kusma olmaz ise katı gıdalara geçilir. Bulantı kusma olması veya karında şişlik olması durumunda doktorunuza haber vermelisiniz. Ameliyattan 48 saat sonra banyo yapılabilir.
Laparoskopi Ameliyatı Sonrası Karın Şişliği Ne Zaman Geçer?
Genelde ilk 1 hafta içinde de bu şişlik giderek azalır. Ameliyattan 1 ya da 2 ay sonra egzersizlere başlanırsa karın bölgesinde herhangi bir şişlik kalmaz. Uzun dönemde ameliyata bağlı karında şişlik olması beklenmez.
Laparoskopi Adetten Kaç Gün Sonra Yapılır?
Kısırlık şüphesi için gerçekleştirilen işlemde laparoskopi adet döneminin bitişini takip eden birkaç gün içerisinde gerçekleştirilmelidir.
Laparoskopiden Kaç Gün Sonra Cinsel İlişkiye Girilir?
Laparoskopi sonrası kısa süreli cinsel aktivite kısıtlaması uygulanır. İnvaziv cerrahi uygulanmadığı durumlarda, işlem sonrası hafif vajinal kanama ve tüplerin kontrolü için uygulanan boya maddesinin mavi rengi birkaç gün devam edebilir. O yüzden üç dört gün sonra seksüel aktivite olabilir.
Laparoskopiden Sonra Ne Zaman Hamile Kalınır?
Laparoskopiden sonra ameliyata neden olan hastalığın yapısına ve ameliyat sonrası hastanın durumuna göre 3- 6 ay içinde hamile kalma şansı yüzde 50’ye yakın oranda artabilir.
Laparoskopiden Ne Kadar Sonra Tüp Bebek Yapılır?
Laparoskopik endometriozis cerrahisinden sonra hamile kalamayan çiftlerin yaklaşık %50 sinde 12 ay içinde kendiliğinden gebelik oluşur. Kendiliğinden gebe kalamayanlarda ise 1 yıl bekledikten sonra tüp bebek yapılması gerekir.
Laparoskopi Adetten Kaç Gün Sonra Yapılır?
Kısırlık şüphesi için gerçekleştirilen işlemde laparoskopi adet döneminin bitişini takip eden birkaç gün içerisinde gerçekleştirilmelidir.